In mijn vorige blog was ik begonnen aan deel één van een monsterstuk over keuzes maken, besluiten, wat ik vond van die besluiten en van het proces op zich. We waren gebleven bij mijn telefoontje naar Genderkind en Ouder die mogelijk iets zou kunnen zeggen over hoe wij en school het hele Sky-als-meisje-verhaal konden aanpakken.
Afspraak op school
GO kon ons helpen, en stelde voor een afspraak te maken voor een gesprek met de directie van de school. Dat was belangrijk, omdat je dan afspraken kon maken waar je de school aan kon houden. Afspraken? Was het niet gewoon een kwestie van Het lammetje dat een varken is voorlezen in de klas, aangeven dat Sky voor nu als meisje gezien wil worden en dat was dan dat? Het zijn nog maar kleuters tenslotte. Kon GO niet gewoon telefonisch bereikbaar zijn voor eventuele vragen vanuit school? Nee, zeiden ze daar. Want volgend jaar is er wel gymnastiek in de grote zaal, en kleedkamers en douchen. Het helpt als je daar afspraken over maakt, en als je dat met de directie doet is dat handiger dan als je alleen met de leraar spreekt. Daarbij geven ze ook voorlichting, aan de leraren, maar ook aan ouders van andere kinderen. Voorlichting? Aan andere ouders… Jahaa, zo werd mij uitgelegd, want je wilt dat leraren antwoord kunnen geven op vragen van kinderen. En je wilt ook dat ouders wat kunnen zeggen op vragen waar mogelijk hun kinderen mee thuis komen. De ervaring van Genderkind en Ouder is, des te meer openheid en informatie je geeft, des te groter het begrip vanuit de omgeving.
Zo gesteld klonk het allemaal heel logisch. Er zou iemand komen voor een gesprek met de directie, er kwam een voorlichting, en er zou in de klas wat verteld worden. Dat hielden ze lekker klein, want het waren nog maar kleuters. Je zou iets kunnen zeggen als ‘dit is de situatie, Sky wil graag een varken zijn ook al is hij geboren als lammetje, en vanaf nu gaat hij als zij door het leven en heet nu..’
Naam keuzes
Die naam. Alweer die naam. ‘Wij wilden eigenlijk gewoon Skylar**) houden.. Voorlopig..Denk ik..’ Opperde ik aarzelend aan de telefoon. ‘Of bijvoorbeeld Skylanne thuis, maar dan op school nog gewoon Skylar…?’ Op zoek als ik was naar advies van iemand die dit vaker had gezien, vroeg ik het aan de vrijwilliger van GO. Ik wist van wat internet groepen dat er ouders waren die de naam nog niet wilden veranderen, ook al zeiden ze al wel Zij en Dochter tegen hun kind. ‘Tja, dat kan,’ werd me verteld, ‘je hoeft helemaal niets te doen wat je niet wilt. Bedenk dat jullie als ouders ook achter de keuzes moeten staan.’ Het kwam er in het kort op neer dat je kind wel in een raft de rivier af kan stuiteren, maar als jij als ouder geen kano hebt, of geen peddels, je daar niet zo goed achteraan kunt blijven zwemmen. Dat hou je een tijdje vol, maar niet heel lang. En een kind in zijn eentje over de rivier laten raften, dat is misschien niet een heel goed idee.
‘Natuurlijk staan wij overal achter!’ riep ik uit. Ik heb ze tenslotte niet voor niets gebeld. Wij zitten hartstikke in een kano naast mijn kind, mogelijk zelfs in dezelfde raft met een extra peddel, verbanddoos, kompas en een waterdichte ton met tent en avondeten. Wij staan overal voor open en luisteren naar de stem van ons kind. Maar was dat echt wel zo?
Veranderen voelt raar
Rationeel was ik het helemaal met alles eens. What’s in a name? Mijn kind werd er niet anders van. En zo’n voornaamwoord is maar een woord. Zeiden we niet al vaak genoeg Zij en Haar als anderen erover begonnen en we geen zin hadden in een gender gesprek? Sky mocht al kiezen naar welke wc hij wilde en voelde zich op zijn best in de paarse kleedkamer in het zwembad. Maar zoals ik eerder al schreef, het voelde allemaal wel raar. Als je zes jaar lang twee zonen hebt en een dochter dan is twee dochters hebben ineens wel een verandering. Ik had zelf nog steeds ergens het gevoel dat Zij helemaal niet zo paste bij Skylar. Terwijl ik eigenlijk helemaal niet zo goed wist waar ik dat gevoel op baseerde. Als ik net ‘roep je zusje eens voor het eten’ tegen Finnley had gezegd en Sky dan al zwaardvechtend kwam aanlopen dan twijfelde ik of dit wel de juiste weg was. Bij elke boer, elke grap over piemels, poep en plas (Voor wie geen ervaring met kleine kinderen heeft: dat zijn er nogal wat. Ik ben helemaal voor meer genderneutraalheid, maar ik heb zeker het gevoel dat sommige jonge mannen een bepaalde aangeboren neiging hebben tot het maken van grapjes over geslachtdelen. Ik wil absoluut niet zo ver gaan als SIRE in het benadrukken van de verschillen tussen jongetjes en meisjes, maar gemiddeld genomen is er wel degelijk een bepaalde mannenhumor te bespeuren in groepen kleine jongetjes die ik als mama niet zo snap, hoe mannelijk ik ook was in mijn kinderjaren) vroeg ik me af of dit niet veel te snel was. Tegelijkertijd ben ik me heel bewust van mijn eigen vastgeroeste ideeën over gender, en dat mijn ongemak waarschijnlijk daar vandaan komt.
Daarbij bleek Jurre dat helemaal niet zo te zien. Waar we voorheen gesprekken voerden en hij mij de snelste vond, degene die het meest open en vooruitstrevend was, en hij nogal eens aan de rem trok en wilde stilstaan bij waar we eigenlijk mee bezig waren, vooral om zijn eigen gedachten weer op die boot en de juiste richting op de krijgen, nu bleek hij eigenlijk heel vloeiend in de vrouwelijke voornaamwoorden te vallen. Het is eigenlijk gewoon een heel natuurlijke volgende stap, zo zij hij.
Dit is wat mijn kind wil
Toen we een aantal keer, min of meer op proef, Skylanne zeiden werden we platgeknuffeld. “Dankje mama, dankje, dankjewel dat je mijn nieuwe naam gebruikt!” zei mijn jongste spruit. Ik kreeg er tranen van in mijn ogen. Dit is wat mijn kind wilde, tenminste, op dit moment. Dit is waar mijn kind NU gelukkig van word. Wie was ik om haar dat af te nemen, haar dat te ontzeggen omdat wij volwassenen namen en voornaamwoorden nogal lastig vinden.
Op mijn telefoon voerde ik een appgesprek met een vriendin, die toevallig een enigszins vergelijkbare naamsverandering doorliep toen ze klein was. ‘Weet je, ik was ongeveer zo oud als Sky toen ik van Madeleijne naar Maddy ging. Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik niet meer terug kon naar Madeleijne, al heb ik dat nooit gewild.’ In de tussentijd kalkte mijn jongste overal Skylanne op, bedacht zelfs dat ze Skylannetje zelfs nog mooier vond. Toen we een nieuwe kalender op de koelkast moesten hangen, en ik daar ‘Finnley’s en Skylanne’s calender’ op typte, sprong ze wederom op me af met knuffels en kusjes. Als ik perse bewijs wilde dat dit de goede weg was, was dit dat dan niet?
Motoriseer je kano
Het gaat er eigenlijk niet om wat wij vinden. Wat de juffen vinden, de school, de opa’s en oma’s. Het gaat erom wat mijn kind ervan vindt. Als dit is waar zij zich goed bij voelt, als dit is hoe zij zich wil uiten, dan moeten we dat respecteren.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat we er dan nooit meer moeite mee hebben. Ik heb soms klamme handen als ik teveel nadenk over wat anderen ervan zullen vinden. De familieleden bijvoorbeeld, of de ouders op het schoolplein. Ik ben, net als Julie ergens bang dat andere ouders vinden dat ik een lousy parent ben, omdat ik mijn kind toesta dit (nu al) te doen. Maar dat zijn míjn angsten, míjn gedachten en die moet ík aangaan. Ik zit misschien nog niet in de raft met mijn kind, maar ben minstens heel dichtbij met mijn kanootje. Sterker nog, ik denk dat ik mijn kanootje een motortje ga omdoen, zodat ik sneller in de buurt ben mocht dat nodig zijn. Met openheid, luisteren naar mijn kind, over mijn ei praten met vrienden en af en toe lang en veel knuffelen met Jurre als brandstof.
**) Zoals u misschien wel weet is Skylar niet mijn kinds echte naam. In het echt heeft hij, helaas, een wat minder genderneutrale naam. Geen Gijs, of Achmed of Bradley, maar helaas ook niet zo mooi neutraal als Sky. Wel een naam die, met -nne erachter redelijk om te vormen is tot iets vrouwelijks, dus echt heel anders wordt het niet.
One thought on “Gender keuzes, deel 2”